Fanfary dla mnie poproszę za znalezienie pięknego artykułu na stronie esculapa, którego fragmenty tu skopiuję:
Niestety nie umiem poprawnie odtworzyć tabelki
Lek. Agnieszka Muszyńska1, lek. Dagmara Pokorna-Kałwak1, prof. dr hab. n. med. Andrzej Steciwko1, 2
W ostatnich latach lawinowo wzrasta lekooporność drobnoustrojów oraz zmniejsza się skuteczność leków przeciwbakteryjnych w ciężkich zakażeniach. Ze względu na liczbę pacjentów przyjmowanych codziennie oraz specyfikę schorzeń, to właśnie lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, w tym lekarze rodzinni zapisują najczęściej i najwięcej antybiotyków. Niestety, w wielu gabinetach ta grupa leków jest zdecydowanie nadużywana. Lekarze czynią to niejednokrotnie "na wszelki wypadek", częściowo także pod wpływem samych pacjentów lub rodziców, którzy zgłaszają się do poradni z dzieckiem. Zjawisko to jest coraz bardziej powszechne i wymaga zdecydowanych działań mających na celu jego ograniczenie, gdyż niesie ze sobą liczne negatywne skutki ekonomiczne i społeczne. Stosowanie antybiotyków bez wskazań może powodować powikłania u pacjentów, przede wszystkim ze strony przewodu pokarmowego (niszczenie fizjologicznej flory bakteryjnej, biegunka, rzekomobłoniaste zapalenie jelita) oraz zmniejszać ich wrażliwość na leczenie przeciwbakteryjne w przyszłości. Ponadto obniża to ogólną lekowrażliwość drobnoustrojów oraz powoduje powstawanie szczepów wysoce lekoopornych. Niesie także ze sobą koszty dla budżetu państwa związane z refundacją tej grupy leków. Antybiotyki szczególnie w gabinetach lekarzy rodzinnych są często wypisywane bez głębszej analizy wskazań, co daje lekarzowi i pacjentowi złudne poczucie bezpieczeństwa. Należy pamiętać, że włączenie antybiotyku "na zapas" w infekcji wirusowej nie skraca czasu choroby oraz nie zapobiega nadkażeniom bakteryjnym.
Tabela 2. Diagnostyka różnicowa: zakażenie wirusowe czy bakteryjne (wg 1 zmod.)
Zakażenie Odchylenia sugerujące etiologię wirusową Odchylenia sugerujące etiologię bakteryjną Badania dodatkowe różnicujące między zakażeniem wirusowym i bakteryjnym
Ostre zapalenia gardła Katar, kaszel Brak kaszlu i kataru, powiększone węzły chłonne szyjne przednie i migdałki Wymaz z gardła, szybki test na antygen Strep A, ewentualnie morfologia z rozmazem ręcznym, CRP
Ostre zapalenie ucha środkowego Czas trwania < 48 godz. Brak poprawy po 48 godz. od początku objawów, Zakażenie u niemowlęcia < 1. r.ż. z wysoką gorączką i wymiotami Rutynowo niepotrzebne. Ewentualnie morfologia z rozmazem ręcznym, CRP
Ostre zapalenie zatok przynosowych Czas trwania objawów nieżytu nosogardła < 7 dni Nieustępowanie objawów nieżytu nosogardła w ciągu 10 dni lub pogorszenie objawów w ciągu 5-7 dni, ból i obrzęk twarzy Rutynowo niepotrzebne. Ewentualnie morfologia z rozmazem ręcznym, CRP
Ostre zapalenie oskrzeli Objawy < 10 dni Nie ustępują lub zmniejszenie kaszlu po 10 dniach od początku objawów Rutynowo niepotrzebne. Ewentualnie morfologia z rozmazem ręcznym, CRP
Zapalenie oskrzeli
Według danych epidemiologicznych, zapalenie oskrzeli stanowi 5.-6. przyczynę zgłaszania się pacjentów do gabinetów lekarzy rodzinnych oraz na ostry dyżur izby przyjęć (9). Charakterystycznym objawem jest męczący kaszel, który może być suchy, ale znacznie częściej jest produktywny, z odkrztuszaniem wydzieliny zapalnej. Może mu towarzyszyć gorączka lub stan podgorączkowy. Właściwie obecność produktywnego kaszlu trwającego mniej niż 3 tygodnie wspólnie z innymi objawami ostrej infekcji wystarcza do rozpoznania ostrego zapalenia oskrzeli. Obecność zjawisk osłuchowych, takich jak furczenia, świsty czy rzężenia tylko potwierdza rozpoznanie (9). Nasilone zmiany osłuchowe wymagają różnicowania z zapaleniem płuc. Ponad 90% przypadków niepowikłanego zapalenia oskrzeli, szczególnie u dzieci ma etiologię wirusową i wówczas antybiotyki nie są wskazane, chociaż są również bardzo często nadużywane w tej grupie chorych w obawie przed nadkażeniem bakteryjnym (. Lekarz powinien mieć świadomość, że takie postępowanie nie ma wpływu na przebieg choroby i powinien przesunąć w czasie decyzję o rozpoczęciu antybiotykoterapii. Do nadkażenia bakteryjnego może rzeczywiście dojść, gdyż wirusy uszkadzając nabłonek dróg oddechowych torują drogę bakteriom. Stan taki powinniśmy podejrzewać wówczas, gdy kaszel utrzymuje się dłużej niż 10 dni, zmienił się charakter odkrztuszanej wydzieliny, nastąpiło pogorszenie objawów mimo wcześniejszego polepszenia lub dołączyła się gorączka. Lekami z wyboru są wówczas antybiotyki zgodne z aktualnymi wytycznymi (. Jeśli natomiast istnieje podejrzenie zapalenia płuc (przyspieszony oddech, wysoka temperatura ciała, trzeszczenia lub rzężenia drobnobańkowe nad polami płucnymi, szczególnie asymetryczne) należy, najlepiej przed rozpoczęciem terapii, potwierdzić rozpoznanie badaniem radiologicznym klatki piersiowej (. Dotyczy to szczególnie pacjentów w wieku podeszłym, u których zapalenie płuc często przebiega skąpoobjawowo.
Głównie u dzieci w wieku przedszkolnym, chociaż nie tylko, czynnikiem etiologicznym zapalenia oskrzeli mogą być drobnoustroje atypowe - Chlamydia pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae. Infekcję bakteriami atypowymi podejrzewa się wówczas, jeśli kaszel, szczególnie suchy, utrzymuje się ponad 2 tygodnie. Konieczny jest wówczas wymaz z gardła potwierdzający rozpoznanie i celowane leczenie makrolidami lub doksycykliną (u dorosłych).
Należy pamiętać także, że sam kaszel, głównie suchy utrzymujący się po ustąpieniu innych objawów infekcji oskrzeli ponad 3 tygodnie może mieć inne przyczyny. Najczęściej występuje tzw. kaszel poinfekcyjny wynikający z nadreaktywności błony śluzowej oskrzeli, uszkodzonej przez wirusy. Nie powinien on jednak trwać dłużej niż 8 tygodni. Jeżeli kaszel poinfekcyjny utrzymuje się dłużej, należy rozpocząć dokładną diagnostykę i rozważyć inne przyczyny kaszlu przewlekłego.
Rozpoczęcie antybiotykoterapii w przypadku kaszlu poinfekcyjnego nie ma sensu, gdyż u jego podłoża nie leży infekcja bakteryjna - wystarczy zastosować leczenie objawowe. Często pomocne jest stosowanie leków przeciwkaszlowych oraz nawilżanie śluzówki oskrzeli inhalacjami z 0,9% NaCl. W przypadku braku skuteczności takiego leczenia można rozważyć podanie bromku ipratropium lub krótkotrwałe włączenie glikokortykosteroidów wziewnych.
Leczenie ostrego zapalenia oskrzeli, oprócz opisanych powyżej sytuacji wymagających antybiotykoterapii, powinno być zatem wyłącznie objawowe - leki przeciwkaszlowe lub wykrztuśne, sekretolityczne, preparaty wzmacniające.
Ten post edytował Silije wto, 05 maj 2009 - 22:34
czw, 26 mar 2009 - 17:55
matko ja nie mam szczęścia do pediatrów...
może od kataru, ale ja oczywiście już mam wizje...
Ja też. W związku z tym któregoś pięknego razu zapytałam, po co mi ten antybiotyk? Czy to bakteryjne? I usłyszałam: "Nie, no zap. oskrzeli to wirusówka, ale zawsze MAMY CHCĄ na wszelki wypadek". Opadło mi wszystko...
czekałam az się odezwiesz 
zapalenie oskrzeli-bakteryjne czy wirusowe, artukuł naukowy-warto zerknąć
