ciąża i poród
dziecko
kobieta
dla dzieci
rodzina
podróż
zobacz koniecznie

Pielęgnacja pępka u noworodka

-
Pielęgnacja pępka u noworodka
Pielęgnacja pępka u noworodka jest niezwykle ważna - ma na celu zapobieganie wystąpieniu zapalenia pępka i jego groźnych powikłań. Najczęściej zapalenie pępka wywołane jest przez zakażenie bakteryjne, może też rozwinąć się wskutek nieodpowiedniej pielęgnacji kikuta pępowiny, dlatego tak ważne jest przestrzeganie odpowiednich zaleceń dotyczących postępowania z pępkiem noworodka po urodzeniu (po odcięciu pępowiny pozostaje niewielki kikut, który zwykle do 10 dni odpada_ - do tego momentu pępuszek musi być odpowiednio pielęgnowany, aby uchronić maluszka przed bakteriami.

Pielęgnacja kikuta pępowiny


Przemywanie kikuta spirytusem


Dawniej pielęgnacja kikuta pępowiny zalecana w polskich szpitalach polegała na stosowaniu 70% roztworu alkoholu etylowego, co należało kontynuować również po wyjściu ze szpitala do czasu odpadnięcia kikuta. Codziennie po kąpieli okolice pępka powinny być dokładnie przecierane jałowym gazikiem nasączonym 70% spirytusem (podczas samej kąpieli kikuta nie można moczyć). Taka czynność powinna być wykonywana również przy zmianie pieluszki, gdy okolice pępka ulegną zabrudzeniu. Zakładając nową pieluszkę, górny brzeg należy wywinąć tak, aby pępuszek pozostał odkryty. Aby przyspieszyć gojenie, warto to miejsce często wietrzyć. Jeśli skóra wokół pępuszka jest wysuszona, możemy ją lekko posmarować oliwką. Stwierdzono jednak, ze działanie roztworu alkoholu do pielęgnacji kikuta pępowiny jest krótkotrwałe, poza tym alkohol podrażnia silnie wysusza skórę wokół pępka.


Sucha pielęgnacja kikuta pępowiny


Od paru lat zgodnie z nowymi zaleceniami WHO obowiązującymi w krajach rozwiniętych zaleca się stosowanie tzw. suchej pielęgnacji kikuta pępowiny, a jeśli konieczna jest dezynfekcja, nie należy robić tego roztworem alkoholu, a płynem antyseptycznym. Najbardziej polecaną substancją antyseptyczną stosowaną w warunkach szpitalnych jest oktenidyna (np. popularny Octenisept - jego stosowanie jest bezpieczne i dobrze tolerowane przez skórę noworodka, nie powoduje uszkodzenia skóry i nie uczula). Stosowanie antyseptyku może być konieczne w sytuacji zwiększonego ryzyka zakażenia bakteryjnego (np. pobyt noworodka w szpitalu, złe warunki higieniczne w domu). Sucha pielęgnacja pępka polega na umyciu kikuta wodą z mydłem, jeśli zostanie zabrudzony (kałem lub moczem) oraz na dokładnym osuszeniu i nie przykrywaniu go pieluszką, by zapewnić swobodny dostęp powietrza. Pamiętać oczywiście należy o wcześniejszym dokładnym wymyciu rąk wodą z mydłem. Do czasu odpadnięcia kikuta należy kąpać noworodka w wanience z niewielką ilością wody, by nie zamoczyć kikuta.


Schemat gojenia się kikuta pępowiny i kształtowania pępka


Przeprowadzone badania wykazały, że stosowanie wybranej metody pielęgnacji kikuta pępowiny wpływa znacząco na czas odpadnięcia kikuta. W przypadku suchej pielęgnacji kikut odpada po ok. 8 dniach, w przypadku stosowania roztworu alkoholu po 10-16 dniach, kiedy miejscowo stosowane są antybiotyki po ok. 12 dniach, natomiast przy zastosowaniu antyseptyku - po ok. 7-8 dniach.

Wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Nadzoru Krajowego w dziedzinie Neonatologii


Na podstawie wytycznych WHO Nadzór Krajowy w dziedzinie Neonatologii ogłosił wytyczne dotyczące pielęgnacji kikuta pępowiny u noworodka. Zgodnie z nimi nie zaleca się stosowania alkoholu zarówno w warunkach szpitalnych, jak i w domu. Wytyczne kładą duży nacisk na przestrzeganie higieny. Podczas pobytu w szpitalu, a także w przypadku złych warunków higienicznych w domu noworodka zaleca się stosowanie oktenidyny (Octenisept) na bazie roztworu wodnego. Po wypisaniu noworodka do domu zaleca się stosowanie suchej pielęgnacji.

Gdy kikut odpadnie, w jego miejscu pozostaje jeszcze niewielka ranka, która po kilku dniach całkowicie się zagoi. Przez ten czas należy okolice pępka możliwie często wietrzyć. Dopóki rana pępkowa całkowicie się nie wygoi, nie należy układać maluszka na brzuszku.

Uwaga!! Jeśli zauważysz w okolicy pępka opuchliznę, zaczerwienienie o średnicy powyżej 5 mm, wysięk z pępowiny, krwawienie lub wyciek ropny, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem. Prawdopodobnie są to objawy infekcji.


Opr. 2004-07-14
Portal maluchy.pl jest serwisem edukacyjnym. Informacje zawarte na naszych stronach służą wyłącznie celom informacyjnym. Wszelkie problemy muszą być konsultowane z odpowiednim lekarzem specjalistą. Autorzy i firma ITS MEDIA nie odpowiadają za jakiekolwiek straty i szkody wynikłe z zastosowania zawartych na stronach informacji lub porad.