Kaszel – dlaczego się pojawia i o czym świadczy?
Drobinki kurzu, alergeny i zarazki trafiają do dróg oddechowych podczas oddychania, osadzając się w wydzielinie błon śluzowych gardła, tchawicy, krtani i oskrzeli. Kaszląc, dziecko pozbywa się z organizmu zanieczyszczeń i substancji szkodliwych dla zdrowia. Odruch kaszlu spowodowany jest podrażnieniem punktów kaszlowych (receptorów kaszlowych), które wysyłają sygnał do mózgu, o tym, że trzeba wydmuchać powietrze z dróg oddechowych. Przepływające z dużą prędkością powietrze zbiera śluz, który odkrztuszany, wydostaje się na zewnątrz. Do bodźców wywołujących kaszel należą czynniki mechaniczne (ciało obce, duże ilości zalegającej wydzieliny), chemiczne (substancje drażniące) oraz zapalne (mediatory zapalenia wytwarzane przy infekcjach wirusowych, astmie, alergii). Choć kaszel towarzyszy wielu dolegliwościom, najczęściej pojawia się przy chorobach infekcyjnych układu oddechowego. Więcej na ten temat na stronie Kaszel u Dzieci.
Kaszel suchy – kiedy się pojawia i jak go leczyć?
Suchy kaszel atakuje dziecko po zetknięciu z drażniącymi substancjami, takimi jak dym papierosowy, ostry zapach perfum czy alergeny. Uporczywy i bezproduktywny kaszel pojawia się przy alergii na roztocza, pyłki, pleśń i sierść zwierząt i zazwyczaj ustępuje po usunięciu przyczyny. Jeśli dziecko cierpi na napady suchego kaszlu w okresie największego stężenia alergenów, warto wykonać testy alergiczne. Długotrwałe i uciążliwe napady kaszlowe połączone z trudnością w oddychaniu i występujące w nocy lub po wysiłku fizycznym mogą świadczyć o początkach astmy oskrzelowej. Dziecko z trudem odkrztusza niewielkie ilości plwociny, a kaszel męczy i powoduje napady duszności. Najczęstsza przyczyna suchego kaszlu u dzieci to rozwijająca się choroba infekcyjna. W pierwszych 3 dniach przeziębienia lub grypy maluch kaszle, żeby usunąć wirusy namnażające się w śluzówce dróg oddechowych.
Kaszel u niemowląt może pojawić się przy podrażnieniu przełyku, a także przy refluksie żołądkowo-przełykowym. Żeby zmniejszyć ataki nocnego kaszlu, maluch powinien spać z głową ułożoną wyżej niż tułów. Przy suchym kaszlu dziecku należy poddawać jak najwięcej płynów, które nawilżą drogi oddechowe. Dobrym domowym środkiem łagodzącym jest letnia woda z dodatkiem miodu i cytryny. Pomieszczenie, w którym dziecko śpi powinno mieć odpowiednią temperaturę (ok. 18°C) i wilgotność – optymalna to 40-50%. Przy dziecięcym łóżeczku można powiesić wilgotną pieluchę lub postawić nawilżacz powietrza. Wilgotność nie powinna być jednak zbyt wysoka, bo w ciepłym i wilgotnym środowisku chętnie rozwijają się roztocza, które również mogą powodować alergiczne napady suchego kaszlu. Starszym dzieciom powyżej 12r.ż. można podać syrop hamujący bezproduktywny i duszący kaszel. Należy jednak pamiętać, że kaszel jako objaw świadczy o różnych przypadłościach, dlatego przed podaniem leków, należy poznać jego przyczynę (suchy kaszel występuje również przy obrzęku płuc, zapaleniu opłucnej, przepony, złamaniu żebra).
Kaszel mokry – o czym świadczy i jak go leczyć?
Mokry kaszel następuje najczęściej po kaszlu suchym i spowodowany jest nadmiarem zalegającej wydzieliny w drogach oddechowych. Produktywny kaszel może wystąpić na skutek grypy, przeziębienia, przewlekłej choroby płuc lub astmy. W trakcie kasłania dziecko odkrztusza plwociny, czyli śluz, fragmenty wysięku zapalnego i zakażonych tkanek. Wykrztuśny kaszel, któremu towarzyszy gorączka, brak apetytu i ospałość zawsze należy skonsultować z lekarzem pediatrą. Może to świadczyć o rozwoju poważnych chorób, takich jak zapalenie oskrzeli i płuc oraz rozstrzeni (rozszerzeniu) oskrzeli.
Leczenie mokrego kaszlu u dzieci najlepiej rozpocząć od regularnych inhalacji i oklepywania. Dziecko należy położyć na kolanach z głową niżej od pupy i delikatnie oklepywać przez ok. 5 minut jego plecki dłonią złożoną w łódeczkę. Zabieg warto wykonywać u małych dzieci i przy kaszlu suchym, i mokrym, bo w ten sposób ułatwia się maluchowi odkrztuszanie. Odruch kaszlowy u małych dzieci i niemowląt jest jeszcze nieefektywny, dlatego tak trudno pozbyć się im wydzieliny z dróg oddechowych. Dzięki oklepywaniu dziecko może uniknąć zapalenia płuc lub oskrzeli, bo wraz z zalegającym śluzem będzie pozbywało się wirusów i bakterii. W kaszlu mokrym nie należy podawać dzieciom leków powstrzymujących kasłanie, bo w ten sposób hamuje się naturalne oczyszczanie gardła, tchawicy, krtani i oskrzeli. Środkami zalecanymi przy wykrztuśnym kaszlu są leki mukolityczne, zawierające bromoheksynę lub ambroksol (skuteczniejszy w działaniu). Środki zwiększają ilość śluzu, zmniejszając przy tym jego lepkość. Ułatwiają dzięki temu usuwanie wydzieliny i zapobiegają jej ponownemu zaleganiu.
Zdrowe dziecko może pokasływać w ciągu dnia nawet kilkanaście razy. Kiedy jednak kaszel trwa kilka dni, towarzyszą mu niepokojące objawy jak gorączka, rozdrażnienie i brak apetytu, należy udać się do lekarza. Niemowlaki do 4 miesiąca życia, bez względu na rodzaj i czas trwania kaszlu, zawsze powinien zbadać pediatra.
Leczenie kaszlu u dzieci. Jak radzić sobie z dziecięcym kaszlem? - dodano: 2016-10-21