Święta to czas, gdy dzieci w sposób naturalny poznają nasze rodzinne i narodowe tradycje. Opowiadajmy więc im o dawnych zwyczajach, obrządkach, które do niedawna były bardzo popularne, a dziś są w zaniku. Być może zechcą je wskrzesić. Przecież to od nas i naszego potomstwa zależy, czy niektóre tradycje przetrwają, czy odejdą w zupełne zapomnienie. A może nasze dzieci zechcą je kultywować?

Idą, idą kolędnicy

Jednym z ciekawszych bożonarodzeniowych zwyczajów było kolędowanie. Dzieci i młodzież w całej Polsce w ciekawych przebraniach z gwiazdą, szopką i turoniem od drugiego dnia Świąt Bożonarodzeniowych do 6 stycznia (Trzech Króli) odwiedzały sąsiadów i nieznajomych w ich domach śpiewając im kolędy oraz odtwarzając biblijne historie. W zamian były obdarowywane słodkościami, a nieco później drobnymi pieniędzmi. Dziś ten zwyczaj spotykany jest bardzo rzadko głównie na wsiach południowej i wschodniej Polski. A szkoda, bo to piękna i ciekawa tradycja o bogatej i bardzo długiej historii.

Kolędnicy z całego świata

Obrzędy kolędnicze popularne były nie tylko w Polsce, a w całej Europie.

Ich początki znaleźć moĹźna w średniowieczu, czego wyraz daje powstała w tamtym okresie literatura, opisująca dokładnie zarĂłwno wygląd, zachowania jak i zwyczaje kolędnikĂłw. Kolędnicy zachwycali swą publiczność strojami i odgrywanymi scenkami. Pukali do drzwi z turoniem (osadzoną na kiju ruszającą paszczą maszkarą - przypominającą rogate zwierzę), gwiazdą betlejemską lub Ĺźywymi zwierzętami – kozą, konikiem czy kogutem. Nie brakowało wśrĂłd nich trzech krĂłli, Heroda czy nawet diabła. Wszystkie te postaci odgrywały zabawne scenki i śpiewały boĹźonarodzeniowe pieśni. Wizyty kolędnikĂłw były oczekiwaną atrakcją nie tylko dla mieszkańcĂłw wsi. Dziś czas do tej tradycji wrĂłcić, zwłaszcza Ĺźe we współczesnych czasach zdecydowanie więcej materiałów, z ktĂłrych moĹźna przygotować stroje dla kolędnikĂłw.

Przebierz dziecko za kolędnika

JeĹźeli Twoje dziecko zechce zostać kolędnikiem, pamiętaj o tym, Ĺźe są juĹź - zarĂłwno w internecie jak i galeriach handlowych miejsca, w ktĂłrych moĹźna kupić gotowe przebrania kolędnicze. MoĹźesz je teĹź wykonać samodzielnie w domu, z materiałów ktĂłre masz pod ręką, bądĹş takich, ktĂłre zalegają Twoje pawlacze czy szafy i strychy starszych rodzicĂłw lub dziadkĂłw. U nich z pewnością znajdą się stare ciepłe kamizelki z futerkiem, nienoszone juĹź koĹźuchy, kapelusze, czy mnĂłstwo niemodnych, ale niezbędnych dla kolędnika materiałów, ktĂłre moĹźna wykorzystać do „wyprodukowania” stroju.
Poza nimi potrzebne Ci będą igła z nitką, nożyczki, ścinki i większe kawałki tkanin, wełna, kolorowy papier, bibuła i odrobina wyobraźni - a bez względu na to, czy zechcesz przebrać swą pociechę za diabła, turonia, aniołka, śmierć z kosą, Heroda, pasterza czy innego kolędnika - wyczarujesz naprawdę oryginalny strój, z którego Twój kolędnik będzie bardzo dumny.
Teraz tylko namów swoje dziecko i jego przyjaciół do kultywowania tradycji kolędniczej i pomóż im się przebrać za postaci, których w orszaku kolędniczym nie może zabraknąć. A może w przygotowaniu strojów kolędniczych pomoże Wam jeszcze babcia?

Kolędnicy - zwyczaj wciąż żywy - dodano: 2011-12-13