ciąża i poród
dziecko
kobieta
dla dzieci
rodzina
podróż
zobacz koniecznie

Liszajec zakaźny (Impetigo contagiosa)

-

Roman Nowicki - dermatolog

Doc. dr hab. nauk med., dyrektor NZOZ VITA MEDICINE, Sopot

Liszajec  zakaźny (Impetigo contagiosa)
Do najczęstszych ropnych zakażeń skóry u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym należy liszajec zakaźny. Choroba o mieszanej etiologii bakteryjnej (paciorkowce lub/i gronkowce) przenosi się bezpośrednio z chorego dziecka lub pośrednio poprzez ręczniki i przedmioty wspólnego użytku. Zakaźność jest bardzo wysoka, szczególnie w dużych zbiorowiskach dzieci, takich jak przedszkola, domy dziecka i szkoły.


  1. Objawy liszajca zakaźnego
  2. Różnicowanie
  3. Leczenie liszajca zakaźnego
  4. Zalecenia dodatkowe


Objawy liszajca zakaźnego


Infekcja manifestuje się występowaniem pęcherzy lub pęcherzyków wypełnionych wodnistą treścią, które szybko pękają, przechodząc w grube, miodowe strupy (fot.) Zmiany zlokalizowane są zwykle na twarzy, w okolicy jamy ustnej i nosa, rzadziej na się rękach i szyi. Lokalizacja okołonosowa liszajca może być wynikiem infekcji górnych dróg oddechowych. Pęcherzykom, nadżerkom i strupom często towarzyszy świąd i niewielka bolesność oraz powiększenie okolicznych węzłów chłonnych. Niekiedy widoczne są zajady i zapalenie wałów paznokciowych (paronychia). Liszajec zakaźny może występować pierwotnie w obrębie skóry niezmienionej lub też stanowić powikłanie innych chorób skóry, np.: atopowego zapalenia skóry (AZS), wszawicy, świerzbu, ospy wietrznej, wyprysku i grzybicy.
Poprzez drapanie dziecko przenosi bakterie na skórę zdrową, powodując rozprzestrzenianie się infekcji. Liszajec nie leczony może trwać kilka tygodni, po czym ustępuje samoistnie lub niekiedy staje się źródłem powikłań. Zmiany ustępują zwykle bez pozostawiania blizn.


Różnicowanie


W różnicowaniu należy uwzględnić infekcję wirusem opryszczki (herpes simplex), a także zapalne postaci grzybicy. Zajady należy różnicować z infekcją drożdżakową. Zliszajcowacenie (impetiginisatio) to powikłanie wielu dermatoz świądowych (atopowe zapalenie skóry, świerzb itp.), które przybiera kliniczne cechy liszajca zakaźnego; rozstrzyga rozpoznanie choroby podstawowej.


Leczenie liszajca zakaźnego


Aby zapobiec powikłaniom wskazane jest wczesne podjęcie leczenia, najlepiej poprzedzonego badaniem bakteriologicznym. Pozwala to na zastosowanie terapii celowanej i minimalizuje ryzyko powstania antybiotykooporności. Rodzaj zastosowanej terapii zależy od rozległości zmian chorobowych i stanu ogólnego dziecka oraz od etiologii schorzenia. Zmiany chorobowe obejmujące niewielką powierzchnię skóry wymagają leczenia miejscowego. Jeżeli wykwity mają charakter rozsiany i rozległy oraz gdy towarzyszy im powiększenie węzłów chłonnych wskazana jest terapia ogólna.

Leczenie miejscowe
Zewnętrznie stosuje się aerozole, emulsje, kremy i maści antybiotykowe oraz środki odkażające (woda utleniona, barwniki). Obecnie istnieje dość duży wybór antybiotyków do stosowania miejscowego (mupirocyna, bacytracyna, erytromycyna, klindamycyna, neomycyna), które są skuteczne w leczeniu liszajca zakaźnego (tab.II).



Antybiotyk
do stosowania
miejscowego


Postać
preparatu

Przykłady
nazw handlowych
(producent)


Mupirocyna

Maść,
krem

Bactroban (GlaxoSmithKline)

Bacytracyna
z neomycyną

Puder, maść


Baneocin (Biochemie), Bivacin (Lek)


Klindamycyna

Emulsja


Dalacin T (Pharmacia)


Erytromycyna

Maść


Aknemycin (Boots Healthcare)



Lekiem z wyboru do miejscowego stosowania w liszajcu zakaźnym jest mupirocyna. Skuteczność mupirocyny stosowanej miejscowo jest porównywalna z antybiotykami stosowanymi doustnie. Preparat ten powinien być stosowany 4-5 x dziennie. Mupirocyna w kremie jest lekiem dobrze tolerowanym. Stosunkowo rzadko obserwuje się podrażnienie skóry w miejscu aplikacji preparatu.

Leczenie ogólne
Ten rodzaj terapii w przypadku zmian rozległych lub nie ustępujących po leczeniu miejscowym podejmuje lekarz leczący w oparciu o wyniki badań bakteriologicznych. Zastosowanie antybiotykoterapii ogólnej powoduje szybkie ustępowanie zmian skórnych.


Liszajec zakaźny



Zalecenia dodatkowe


Ważnym elementem uzupełniającym terapię są okłady odkażające i mechaniczne usuwanie nawarstwionych strupów. Łagodząco działają kąpiele z dodatkiem środków antybakteryjnych, np. chlorheksydyny, które przyspieszają proces gojenia się zmian. Niezależnie od zastosowanego leczenia bezwzględnie wymagane jest przestrzeganie higieny osobistej, częste kąpiele i zmiany ubrań (najlepiej z włókien naturalnych) oraz unikanie wilgotnych i gorących pomieszczeń. Konieczne jest mycie zainfekowanej skóry wodą i delikatnym mydłem 2-3 razy dziennie przed aplikacją leku. Pacjent powinien używać tylko swojego ręcznika. Krótkie obcięcie paznokci rąk zapobiega przenoszeniu infekcji. Dziecko z liszajcem zakaźnym nie powinno stykać się z rówieśnikami i innymi dziećmi.

W celu oceny skuteczności terapii i możliwości powrotu do przedszkola lub szkoły wskazana jest wizyta kontrolna u lekarza dermatologa po tygodniu leczenia.

Liszajec zakaźny (Impetigo contagiosa) - dodano: 2019-04-11

Avatar
Roman Nowicki - dermatolog

Doc. dr hab. nauk med., dyrektor NZOZ VITA MEDICINE, Sopot

Portal maluchy.pl jest serwisem edukacyjnym. Informacje zawarte na naszych stronach służą wyłącznie celom informacyjnym. Wszelkie problemy muszą być konsultowane z odpowiednim lekarzem specjalistą. Autorzy i firma ITS MEDIA nie odpowiadają za jakiekolwiek straty i szkody wynikłe z zastosowania zawartych na stronach informacji lub porad.